Przyszła wiosna, a
wraz z nią pierwsze pogodne dni. Ciepły wiatr zaczął rozwiewać deszczowe chmury
okrywające zimowe niebo… a w naszych ogrodach pierwsze oznaki budzących się do
życia roślin.
Na Wyspach zima
trwa zdecydowanie krócej niż w Polsce i oficjalnie przyjście wiosny możemy
świętować juz 1 lutego. Zima w tym roku
obeszła się z nami wyjątkowo łaskawie i bardzo wcześnie możemy zacząć się
cieszyć kolorami jakie przynoszą ze sobą wiosenne kwiaty. Wśród tych wiosennych
kwiatów na miano wyspiarskich ulubieńców zasługują niewątpliwie narcyzy.
Narcyzy
(ang.daffodils) to wyjątkowo łatwe i niewymagające rośliny, dlatego są
powszechnie stosowane w Anglii i Irlandii w nasadzeniach miejskich. ‘Dig a hole
and drop them in’ to motto angielskich miłośników tych roślin. Zdanie to
określa z grubsza nakład pracy, który musimy włożyć aby móc co wiosnę cieszyć
oczy pięknymi kwiatami narcyzów. Zgodnie z tą zasadą, roślinę tą wykorzystuje
się masowo, w każdym możliwym miejscu przestrzeni publicznej. Możemy spotkać
się z całymi połaciami kwitnących, żółtych lub białych kwiatów wzdłuż dróg , na
skwerach czy parkach. Jedynym problemem jaki stwarzają w przestrzeni miejskiej to brak możliwości koszenie
żółknących i zasychających liści narcyzów, które stanowią wątpliwej urody
ozdobę. Niestety, jeśli chcemy aby nasze narcyzy rozrosły się w mały, a z
biegiem czasu w większy kobierzec wiosennych kwiatów, musimy uzbroić się w
cierpliwość. Usuwanie bądź koszenie liści, zanim same całkowicie pożółkną,
spowoduje niewystarczające nagromadzenie ilości substancji odżywczej w
cebulach, co wpłynie na jakość roślin i kwiatów w następnym roku.
Już pod koniec
sierpnia oraz we wrześniu możemy spotkać się z bogatą ofertą gatunków (w
naturalnym środowisku występuje ich ponad 50) oraz odmian narcyzów (w uprawie
jest ponad 10 tys.) do nabycia w sklepach ogrodniczych. Wrzesień i październik
są najodpowiedniejszymi miesiącami na sadzenie cebulek w ogrodzie. Wybierając
odpowiednią odmianę pamiętajmy aby dokładnie przeczytać opis na opakowaniu,
bowiem rośliny mogą różnić się znacznie wysokością, wielkością kwiatów, a także
terminem oraz długością kwitnienia. Sprawdzajmy również jakość cebul. Powinny
być one twarde na całej powierzchni, bez widocznych śladów nalotu grzybów (ma
on najczęściej kolor zielonawoszary). Cebulki narcyzów możemy również bez obaw
kupować w późniejszych terminach. Przechowywane w suchym i chłodnym
pomieszczeniu bądź sklepie długo zachowują dobrą jakość i możemy je nabyć
również na początku stycznia na wyprzedaży (ceny niższe o minimum 75% ). Tak
późno zakupione cebulki wymagają
niezwłocznego zasadzenia w gruncie (może to być kłopotliwe jeśli na zewnątrz
jest mróz, wtedy mogą przyjść z pomocą donice). Należy pamiętać o tym, że im
później sadzimy cebulki tym ich wzrost i rozwój będzie opóźniony w stosunku do
sugerowanego terminu kwitnienia danej odmiany.
Jakie miejsce
wybrać w ogrodzie aby zapewnić roślinom dobre warunki wzrostu i rozwoju?
Pierwszym czynnikiem i według mnie najistotniejszym jest światło. Narcyzy
uwielbiają jasne i słoneczne miejsca. Część odmian toleruje częściowe
zacienienie. Pamiętajmy, że najczęściej kwitnienie narcyzów przypada na wczesną
wiosnę, kiedy drzewa nie pokrywają się jeszcze liśćmi. Bez obaw możemy sadzić
je pod drzewami, tak aby przez bezlistne gałęzie przenikało tyle światła
słonecznego ile jest niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Drugim ważnym
czynnikiem jest rodzaj gleby. Narcyzy preferują cięższe, bogatsze w substancje
odżywcze gleby. Ważne jest, aby w okresie wegetacji utrzymywać stała wilgotność
podłoża jednak tak aby woda nie zalewała cebulek przez dłuższy okres czasu.
Narcyzy wymagają zasilenia nawozem
wieloskładnikowym (polecam, tani i łatwo dostępny nawóz ‘Fish, Blood and Bone’,
są też nawozy o spowolnionym działaniu takie jak ‘Miracle Gro Bulb Booster’ lub
‘Scotts Bulb Food’ ). Nawóz stosujemy jednorazowo, kiedy rośliny kończą
kwitnienie.
Jeśli chcemy
uprawiać narcyzy w donicach najlepiej będzie sięgnąć po ziemie ogrodniczą typu
‘John Innes no. 2’
jest to mieszanka iłu, torfu i drobnego żwirku, zawiera również niewielkie
ilości nawozu oraz substancje absorbujące cząsteczki wody przez co dłużej
utrzymuje wilgotność.
Narcyzy nie
wymagają osłony przed mrozem na zimę (inaczej niż w Polsce). Nie jest również
zalecane wykopywanie cebul co roku z ziemi po zakończeniu wegetacji.
Szczęśliwie dla nas mogą one spokojnie pozostać w ziemi nawet na okres kilku
lat i nie wpłynie to negatywnie na kondycje roślin w kolejnych sezonach. Jeśli rośliny
rozrosną się zbyt mocno i chcielibyśmy je podzielić na mniejsze grupy możemy to
robić nie częściej niż co 3-4 lata. Ciekawostką jest, że narcyzy inicjują
rozwój kwiatów w cebuli juz w kwietniu i maju. U tulipanów czy hiacyntów
zalążki paków kwiatowych w cebulach pojawiają się dopiero pod koniec lata w
czasie przechowywania wykopanych cebulek. Zaleca się również usuwanie
owocostanów z łodygi co ma sprzyjać poprawie jakości cebul. Jeśli nie możemy
doczekać się aż liście pożółkną i zaschną późną wiosną możemy je skrócić o 1/3
długości będą wyglądały wtedy na zadbane a rabata na uporządkowaną.
Narcyz czy żonkil?
Często stosuje sie
wymiennie te dwie nazwy co niestety nie jest poprawna forma. Narcyz to nazwa
rodzaju w obręb, którego wchodzi kilkadziesiąt gatunków. Jednym z gatunków w
rodzaju ‘Narcyz’ jest żonkil a jego pełna nazwa to Narcissus jonquilla, tak wiec, każdy żonkil jest
narcyzem, ale nie każdy narcyz będzie żonkilem.
Najgroźniejsze choroby:
Zgnilizna
podstawy cebuli (fuzarioza cebuli) chorobę tą
powoduje grzyb Fusarium oxysporum f.sp. narcissi. Wiosną,
zwłaszcza w okresie kwitnienia, można zaobserwować rośliny o zahamowanym
wzroście i żółknących wierzchołkach liści. Pąki kwiatowe tkwią pomiędzy liśćmi
i nie następuje ich wydłużanie. Wydobyte z ziemi cebule są miękkie a system
korzeniowy jest słabo rozwinięty. Jeśli zaobserwujemy takie objawy na naszych
narcyzach w okresie wegetacji należy usuwać i niszczyć porażone rośliny. Należy
wykopać zakażone rośliny jak najszybciej z ziemi, najlepiej, zanim temperatura
gleby przekroczy +15oC, żeby ograniczyć rozprzestrzenianie się
patogenu na kolejne egzemplarze. Choroba ta występuje powszechnie na narcyzach
zarówno w uprawie gruntowej jak i w donicach. Źródłem tego grzyba może być zakażone
podłoże jak i zainfekowane cebule.
Szara
pleśń powodowana jest przez grzyb Botrytis
narcissicola, który może porażać liście, kwiaty i cebule. U porażonych
roślin obserwujemy zbrązowiałe wierzchołki liści, które często są połączone
razem, dając efekt sklejenia. Na porażonych tkankach, zwłaszcza tuż przy
powierzchni ziemi możemy obserwować obfity szary nalot. Na kwiatach zazwyczaj
występują brunatne, wodniste plamy. Szara pleśń jest często spotykaną chorobą
najczęściej atakuje podatne odmiany jak ‘Tete-a tete’ czy ‘Jack Snipe’.
Najczęściej źródłem infekcji jest zakażona gleba oraz porażone rośliny. Rośliny
porażone tym patogenem usuwa się z uprawy razem z cebulami. Sposobem na
zmniejszenie ryzyka zakażenia szarą pleśnią jest nie uprawianie narcyzów na
glebach zbyt ciężkich oraz w miejscach mało przewiewnych.
Popularne odmiany:
·
JETFIRE- żółte płatki z pomarańczowym
przykoronkiem. Kwitnie wczesna wiosną. Preferuje stanowiska w pełnym słońcu lub
półcieniu. Wysokość do 35cm.
·
SENTINEL- białe płatki z
różowo-pomarańczowym przykoronkiem. Kwitnie w połowie wiosny, Wymaga stanowiska
w pełnym słońcu. Kwiaty wyrastają na wysokość do 40cm.
·
TAHITI- pełne kwiaty o
żółtych płatkach z pomarańczowymi akcentami. Kwitnie w połowie wiosny. Wymaga
stanowisk w pełnym słońcu. Wysokość do 40cm.
·
PETIT FOUR- odmiana o
pełnych, kremowych kwiatach. Kwitnie późną wiosną. Toleruje półcień ale
najlepiej rośnie w pełnym słońcu. Dorasta do 40cm wysokości.
·
BRIDAL CROWN- odmiana o
pełnych, kremowych kwiatach z pomarańczowymi akcentami, silnie pachnąca. Kwiaty
zebrane baldachowato po kilka na jednym pędzie. Rośliny sprawdzają się zarówno
na słonecznych stanowiskach jak i w półcieniu. Dorastają do 30cm wysokości.
·
TETE-ATETE- bardzo
popularna, miniaturowa odmiana, dorasta do 15cm wysokości. Ze względu na
kompaktowy pokrój odmiana świetnie nadaje się do uprawy w donicach. Kwiaty są
barwy żółtej, osadzone po kilka na jednym pędzie. Odmiana bardzo wczesna.
Preferuje stanowiska słoneczne, toleruje półcień.
Powodzenia!!!
